Topraktan Gelen Bereketin, Ticarette Sağladığı Güven
Kristal yapısı şekere benzediği için çiftçiler arasında “şeker gübre” olarak da bilinir. Bünyesinde bulunan sülfat formundaki kükürt, bitkilerin ihtiyacını tamamen karşılayacak durumdadır. Tüm taban (ekim öncesi kullanılan) gübrelerde olduğu gibi azotu amonyum (NH4) formunda olduğu için bitkinin fosfor alınımını artırır.
Hem topraktan, hem de yapraktan uygulamayla bitkilerin azot ihtiyacını karşılar. Formülü CO(NH2)2 – %46 N (azot) şeklindedir. Bünyesinde karbon (C) bulunması ve yapısındaki azotun NH2 formunda olması nedeniyle amidli bir gübredir. Suda kolay erimesine rağmen bünyesindeki azot (NH2) bitki kökleri tarafından hemen alınabilir formda değildir. Bünyesindeki azotun yarayışlı hale geçebilmesi için topraktaki üre bakterilerinin enzimatik reaksiyonla üreyi amonyum (NH4) azotu formuna çevirmesi gerekir. Bunun için toprağın sıcaklığı ve topraktaki üre bakterisi miktarı (konsantrasyonu) önemlidir. Bu nedenle üre gübresi yavaş etkili gübre grubuna girmektedir.
Ülkemizde ve dünyada iki besinli kompoze gübreler içinde en çok kullanılan türdür. Bünyesinde azot ve fosfor dengeli olduğu için, taban (toprak altı) gübrelemesi yapıldığında her iki besin elementi de, granüller toprak suyunda eridiğinde bitki tarafından kolaylıkla alınabilir. İçeriğindeki azot, amonyum (NH4) ve üre formunda olduğu için yağışla topraktan kolay yıkanmaz. Yapısındaki fosforun tamamı bitkilerin alabileceği formdadır.
İçeriğindeki azot, amonyum (NH4) formunda olduğu için özellikle bitkilerin ilk gelişme dönemlerinde etkilidir. Yapısındaki azot miktarı taban (toprakaltı) gübresi olarak kullanıldığında bitkinin tüm ihtiyacını karşılamayabilir. Bunun için DAP kullanımında üst gübrelemede bitkinin diğer azotlu gübrelerle desteklenmesi gerekir. Azotu amonyum (NH4) formunda olduğu için toprakta tutulur. Aşırı yağış veya aşırı sulama durumunda topraktan yıkanma ile azot kaybı olmaz.
Ülkemizde ve dünyada iki besinli kompoze gübreler içinde en çok kullanılan türdür. Bünyesinde azot ve fosfor dengeli olduğu için, taban (toprak altı) gübrelemesi yapıldığında her iki besin elementi de, granüller toprak suyunda eridiğinde bitki tarafından kolaylıkla alınabilir. İçeriğindeki azot, amonyum (NH4) ve üre formunda olduğu için yağışla topraktan kolay yıkanmaz. Yapısındaki fosforun tamamı bitkilerin alabileceği formdadır.
Bünyesinde azot, fosfor ve potasyum bulunduğu için, besin maddelerince fakir olan topraklarda, toprağın verim gücünü dengelemeye yardımcı olur.
Özellikle potasyum bakımından fakir topraklarda dengeli gübreleme için kullanılmalıdır. Taban gübre(toprak altı) olarak tüm bitkilerde bitkinin kök derinliği dikkate alınarak kullanılır. Ülkemizin her bölgesinde tarla bitkilerinde(pancar, patates, ayçiçeği, mısır, pamuk), meyve ağaçlarında(Taş ve yumuşak çekirdekli meyveler, Turunçgiller, Bağ, Zeytin, Fındık ve Muz) ve yazlık-kışlık tüm sebzelerde taban gübre (toprak altı) olarak kullanılır. Tek yıllık tarla ve sebzelerde tohum ekimi veya fide dikim öncesi serpme veya mibzerle bitkinin kök derinliği dikkate alınarak uygulanır. Çok yıllık meyve ağaçları , bağ ve zeytinde ise ağaçlarda göz kabarmasından 2-3 hafta önce ağaçların taç izdüşümüne (gövdeden uzağa) bant halinde verilip kökleri kesmeyecek derinliğe karıştırılır.
%15 Azot (N) %15 Fosfor (P2O5) %15 Potasyum (K2O) %15 Kükürt (S) Özellikle üç ana besin maddesince (azot, fosfor ve potasyum) fakir olan topraklarda dengeli gübreleme yapmak için tercih edilmesi gereken bir üründür. Bünyesinde azot, fosfor ve potasyuma ilave olarak önemli bir bitki besini olan kükürt (S) bulunur. Gübre içindeki kükürt, bitkiler tarafından alınabilir form olan sülfat (SO4) halinde ve minimum %15 oranında ihtiva edilir. NPK 15-15-15 Kompoze Gold, içeriğindeki kükürtten dolayı “Dört 15 Kompoze” (15.15.15.15) olarak da adlandırılabilir.
Bünyesinde %10 N (Azot), %20 P2O5 (Fosfor) ve %1 Zn (Çinko) bulunmaktadır. Diğer çok besinli kompoze gübrelerden en önemli farkı bünyesindeki potasyumun, potasyum sülfat (SOP) bazlı olmasıdır.
Formülü (CO(NH2)2)’ dir. Bünyesinde %46 üre azotu ihtiva etmektedir. Suda kolaylıkla eridiği için, yapraktan ve damla sulama ile uygulamaya uygundur. Düşük biüreli üre gübresinin fiziksel ve kimyasal özellikleri şu şekildedir.
Bünyesinde % 17,5 Üre (NH2) ve % 44 fosfor (H3PO4) içerir. Suda kolaylıkla eridiği için damla sulama ile uygulamaya uygundur. Üre fosfatın fiziksel ve kimyasal özellikleri şu şekildedir.
Türkiye’de yalnızca İGSAŞ tarafından üretilmektedir. Azotlu gübreler çeşitlidir. Bunlardan üre %46 oranında azot içeren ve Türkiye’de 560.000 ton/yıl kapasite ile sadece İGSAŞ tarafından üretilen yapay organik azotlu bir gübredir. Üre gübresi pril yapısı sayesinde daha kolay kullanılır. Güvenli bir şekilde muhafaza edilir. Diğer azotlu gübrelere nazaran daha yüksek oranda (%46) azot ihtiva ettiğinden, az bir hacimde daha fazla besin maddesi bulundurur. Konsantre olma özelliği taşıma, depolama ve kullanımda büyük kolaylıklar sağlar. Dolayısıyla ekonomik bir gübredir.
CAN gübresi amonyum ve nitrat formlarında toplam %26 oranında azot içermektedir. Çeltik hariç tüm bitkilerin gübrelenmesinde, bilhassa asidik pH’lı kireçsiz topraklarda kullanılan bir üst gübresidir. CAN gübresi, bir taraftan bitkiye ihtiyaç duyduğu nitratı hazır olarak temin ederken, diğer taraftan amonyum iyonlarının toprak kolloidleri tarafından tutulması ile bitkinin bütün büyüme mevsimi boyunca ihtiyaç duyacağı azotu karşılar.
Amonyum sülfat gübresi, %21 oranında amonyum azotu ile %24 oranında kükürt içeren fizyolojik asit bir gübredir. Dış görünüşü ile kristal şekere benzediği için çiftçiler arasında ‘Şeker Gübre’ olarak da bilinir. Bünyelerindeki azot amonyum formunda olduğundan topraktan yıkanarak kaybolmaz ve uzun süre etkilidir. Bünyelerinde bulunan sülfat formundaki kükürt, bitkilerin ihtiyacını tamamen karşılayacak durumdadır. Toprakta eridiğinde ortamı asitleştireceğinden kireçli-yüksek pH’lı topraklarda mikro besin elementlerinin alınımını artırır.
Türkiyede tarımı yapılan hemen hemen her tür bitkinin gübrelemesinde kullanılan ASN bünyesinde %20 amonyum azotu ve %6 nitrat azotu içeren granül yapıda suda erime oranı yüksek bir gübredir. Bitkinin gelişimini teşvik ettiği gibi kök ve saplarının incelmesini engeller. Verimi artırır. Bitki gelişiminin bütün evrelerinde kullanılır.
Diamonyum fosfat %18-46-0 gübresi iki besinli bir gübredir. Bünyesinde %18 azot ve %46 fosfor bulunur. Topraktan fazla miktarda Fosfor kaldıran ürünler için iyi bir taban gübresidir. Ekimle birlikte veya ekim öncesi atılır. İçeriğindeki azot, amonyum formunda olduğu için özellikle bitkilerin ilk gelişme dönemlerinde etkilidir.
Bünyesinde etkili madde olarak %20 azot (N) ve %20 fosfor (P2O5) bulunur. Ülkemizde ve dünyada iki besinli kompoze gübreler içinde en çok kullanılan gübredir. Bünyesinde azot ve fosfor dengeli olduğu için, taban gübrelemesi yapıldığında her iki besin elementi de toprak suyunda eridiğinde bitki tarafından kolaylıkla alınabilir.
Ülkemiz topraklarının büyük bir kısmında önemli bir besin elementi olan çinkonun yetersiz olması, insan sağlığı ve özellikle çocukların gelişmesi üzerinde olumsuz etkiler meydana getirmektedir. Çinko katkılı kompoze gübrenin, çinko bakımından fakir topraklarda hemen hemen her üründe verimi en az %25 oranında artırdığı bilimsel çalışmalarla belirlenmiştir.
Azot ve fosfor içeren katı, beyaz renkli ve kristal yapılı bir kompoze gübredir. %18 üre azotu ve %44 oranında da nötral amonyum sitrat ve suda çözünür fosfor (P2O5) içerir. Suda tamamen çözündüğünden sulama sistemler ile gelişme dönemlerinin başlarında toprağa verilebilir. Sulamalarla verilirken aynı tanka kalsiyumlu ve magnezyumlu gübrelerle birlikte karıştırılmamalıdır. Asit karakterli (pH 1.5-2.0) olduğundan sulama sistemlerindeki tıkanıklıkların açılmasına da yardımcı olur. Pülverizatörle yapraktan da uygulanabilir. Genellikle 25 kg'lık torbalarla piyasaya arz edilmektedir.
Suda hızlı, tamamen eriyen özelliğiyle damla sulama sistemi ile birlikte topraktan, pülverizatör ile yapraktan uygulaması sayesinde daha eşit bir dağılım ve daha etkili bir uygulama sağlıyor. İçerisinde makro ve mikro bitki besin elementlerinin bulunduğu çok besinli gübrelerdir.
Suda hızlı, tamamen eriyen özelliğiyle damla sulama sistemi ile birlikte topraktan, pülverizatör ile yapraktan uygulaması sayesinde daha eşit bir dağılım ve daha etkili bir uygulama sağlıyor. İçerisinde makro ve mikro bitki besin elementlerinin bulunduğu çok besinli gübrelerdir.
Nitro-20 sıvı gübre olup %20 oranında toplam azot içermektedir. Toplam azot miktarının %4’ü amonyum azotu, %5’i nitrat ve %11’i de üre azotudur. Tüm bitkilere gelişim dönemi başlangıcından ortasına kadarki dönemde damla, yağmurlama, yer altı sızdırma ve center pivot sulamalarla uygun dozlarda toprağa uygulanabilir.
Bünyesinde %30 oranında suda çözünür potasyum oksit içeren bir potasyum çözeltisidir. Tüm bitkilere gelişim dönemi başlangıcından ortasına kadarki dönemde damla, yağmurlama, yer altı sızdırma ve center pivot sulamalarla uygun dozlarda toprağa uygulanabilir. Potasyum ihtiyacı olan topraklara, noksanlık gösteren bitkilere topraktan veya yapraktan uygulanabilir.